2024-cü il İyunun 7-də AMEA Nəsimi adına Dilçilik İnstitutunda elmi seminar keçirilib.
Seminarda Xəzər Universitetinin magistrantı - çinli magistr Yuxuan Tang “Azərbaycan dilində hal kateqoriyası və onun Çin dilində ifadə vasitələri” mövzusunda məruzə ilə çıxış edib.
Azərbaycan dilində səlis nitq nümayiş etdirən Yuxuan Tang söyləyib ki, Çin dili kök dil olduğuna görə bu dildə qrammatik kateqoriya və hal anlayışı yoxdur, amma hal kateqoriyasının ifadə vasitələri var.
Azərbaycan dilində olan adlıq hallı sözlər Çin dilində də heç bir əlavə olmadan işlənir. Məs: 书 (shū) “kitab”, 人 (rén) “insan”, 学生 (xué shēng) “tələbə” və s.
Çin dilində kök morfemlər həm qrammatik, həm də leksik analyışları bildirir və müəyyən yiyəlik halı ifadə etmək üçün 的(de) hissəciyi əlavə olunur. Azərbaycan dilində yönlük hal -a2 (saitlə bitən sözlərdə《y》bitişdiricisi ilə) şəkilçisi ilə yaranır. Çin dilində isə yönlük halı ifadə etmək üçün 向 (xiang),往 (wang),朝 (chao) ön sözlər işlədilir. Yuxuan Tang çıxışında onu da qeyd edib ki, Çin dilində feilin istiqamətverici növü olduğuna görə həmin feillərlə cümlə qurduqda ismin yönlük halını ifadə etmək üçün xüsusi bir ön söz də əlavə olunmalıdır. Çin dilində müəyyən təsirlik halı ifadə etmək üçün 把 (ba) ön sözündən istifadə edilir. Adətən, 把 (ba) ön sözündən əvvəl “这bu, 那o” işarə əvəzlikləri işlənir. Azərbaycan dilində olan yerlik halı ifadə etmək üçün Çin dilində 在 (zai) , 于 (yu) və s. ön sözlərindən, çıxışlıq halı ifadə etmək üçünsə 自 (zi), 从 (cong),于 (yu) ön sözləri əlavə edilir.
Sonda professorlar İlham Tahirov və Sayalı Sadıqova, dosentlər Şəbnəm Həsənli Qəribova və Reyhan Mədətova çinli magistrantın məruzəsinə münasibət bildirərək aparılan araşdırmanın əhəmiyyətli olduğunu vurğulayıblar.