Xəzər Universitetinin Tarix və arxeologiya departamentinin müəllimləri – tarix üzrə fəlsəfə doktoru Yaqub Məmmədov və doktorant Orxan Zamanov 2023-cü il avqustun 14-dən sentyabrın 13-dək Azərbaycan-Yaponiya “Damcılı beynəlxalq arxeoloji ekspedisiyası”nın Qazax rayonu ərazisində yerləşən Damcılı və Daş Salahlı mağaralarında aparılan tədqiqatlarda iştirak etmişlər. Ümumiyyətlə, 2022-2023-cü illərdə ekspedisiya Azərbaycan tərəfdən Y. Məmmədovun (elmi işçilər Ülviyyə Səfərova, Orxan Zamanov) rəhbərliyi ilə keçirilmişdir. Yaponiya tərəfdən tədqiqatlara Tokio Universitetinin professoru Yoşihiro Nişiaki rəhbərlik etmişdir.
Qeyd etmək lazımdır ki, 2015-ci ildə AMEA Arxeologiya, Etnoqrafiya və Antropologiya İnstitutu, Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyi və Tokio Universiteti arasında imzalanan memoranduma əsasən Yaponiya - Azərbaycan birgə beynəlxalq ekspedisiya təşkil olunmuşdur. Damcılı mağarası 1953-cü ildə S.N.Zamyatnin və M.M.Hüseynov tərəfindən qeydə alınmış və elə o zaman ilkin tədqiqatlar aparılmışdır. Bununla da, ölkəmizdə paleolit dövrünün öyrənilməsinin əsası qoyulmuşdur. 1956-1957-ci illərdə Damcılı mağarasında arxeoloji qazıntılar M. M. Hüseynovun rəhbərliyi ilə davam etdirilmişdir. Nəticədə, ərazidəki bulağa yaxın sahədə, mədəni təbəqədən neolit, mezolit, üst və orta paleolit dövrlərinə aid 7 mindən artıq müxtəlif növ daşlardan hazırlanmış alətlər və texniki tullantılar, eləcə də, fauna qalıqları aşkar olunmuşdur. Lakin mədəni təbəqələrinin qarışıq olması abidənin stratiqrafiyasını müəyyən etməyə imkan vermirdi.
2016-2019-cu və 2022-ci illərdə aparılmış tədqiqatların başlıca məqsədi Cənubi Qafqaz regionunun Orta Kür hövzəsində mezolitdən neolitə keçidin tədqiqi ilə yanaşı, mezolit və paleolit ovçu-yığıcılarının sosial-iqtisadi həyatı haqqında məlumat əldə etməkdən ibarət olmuşdur. Bərpa edilmiş arxeoloji tədqiqatların əsas nailiyyətlərindən biri abidənin yeni seçilmiş qazıntı sahəsində mədəni təbəqələrin qarışıq olmamış vəziyyətdə aşkar olması idi. Tədqiq olunan mədəni təbəqələr geniş bir dövrü əhatə edir (e.ə.VII minilliyin ortasından XVII əsrin sonuna qədər). Bu səbəbdən abidəyə olan elmi maraq tamamilə özünü doğrultdu. Bütün tədqiqatlar müasir dövrdə tətbiq olunan multidisiplinar üsullar ilə aparılmışdır.
Tədqiqatlara “Avey” Dövlət Tarix-Mədəniyyət Qoruğunun əməkdaşları da cəlb olunmuşdur.
Aparılmış tədqiqatların nəticələrinə dair monoqrafiya çapa hazırlanır və İngiltərədə nəşri nəzərdə tutulub.